Raak ik besmet?

Wie met pek omgaat, raakt ermee besmet.” Ofwel: als je met slechte mensen omgaat, neem je hun slechte gewoontes over. Ik vraag me soms wel eens af of dit ook geldt voor thrillerauteurs. Immers, wij moeten ons dag-in-dag-uit verdiepen in ‘slechte mensen’, dus in moordenaars, sadisten, psychopaten, pedofielen, oorlogsmisdadigers, verkrachters, dieven, et cetera. Wat doet dat met je? Wordt je harder? Ongevoeliger? Ga je absurditeiten normaal vinden? Raak je besmet?

Tijdens het schrijven van mijn eerste thriller, Vrij Uitzicht, heb ik een soort stoomcursus ‘psychologie voor beginners’ gedaan, waarbij ik vooral geïnteresseerd was in de geestelijke staat van slachtoffers van incest en kindermishandeling. Nou, nou, wat je dan allemaal tegenkomt. Soms moest ik met buikpijn de computer uitzetten en iets anders gaan doen, want de gruwelijkheden waarover ik las, tartten elk voorstellingsvermogen. Echter, na een tijdje research bespeurde ik een verandering in mezelf. De wreedheden deden me emotioneel steeds minder. Raakte ik besmet?

Pas toen ik in de fase van het schrijven zat en dus al die vergaarde psycho-kennis in het handelen van personages ging omzetten, kreeg ik het weer zwaar. Ik kon soms zó meeleven met mijn hoofdpersoon dat ik de bestialiteiten bijna zélf ging voelen. Echter, hoe meer ik schreef, hoe rationeler ik werd. Raakte ik besmet?

Ik ging op onderzoek uit. Vroeg professionals hoe dat zat met schrijvers die zich voor hun beroep in het denken van gestoorden moesten verdiepen. Echter zonder opleiding over hoe hiermee om te gaan. Ik las namelijk dat een deel van de studie psychologie gaat over het nemen van afstand. Over ‘loslaten’. Thrillerauteurs hebben zo’n loslaat-studie niet gehad. Erger nog, in plaats van ‘loslaten’ moeten wij ons juist ‘vereenzelvigen’ met onze krankzinnigen. Maar goed, mij werd verteld dat ik me geen zorgen hoefde te maken. Ik ging immers niet écht met slachtoffers of psychopaten om. Er was geen sprake van een ‘emotionele band’. Er was afstand genoeg. Het was immers allemaal fictie. Ik raakte niet besmet.

Echter, hier gaat verandering in komen. Een emotionele band is in opbouw. Ik ga van fictie naar werkelijkheid. Een verhaallijn in mijn 2e thriller speelt namelijk in de voormalige DDR (Oost-Duistland) in 1989. Mijn hoofdpersoon heeft daar in een gevangenis gezeten en werd gemarteld door de geheime dienst, de STASI. Nou, ik kan melden dat niet alleen de Gestapo-medewerkers knappe jongens waren in marteltechnieken, maar dat hun opvolgers binnen de STASI er ook wat van konden. Welnu, op 4 maart heb ik een afspraak met een slachtoffer van de STASI, iemand van mijn leeftijd. Een generatiegenoot.

Aangezien ik nu een band ga opbouwen met een slachtoffer en dus van fictie naar werkelijkheid ga, loop ik risico. Ik heb nog twee weken om uit te zoeken hoe ik niet besmet raak, want dan is het gesprek. In de gevangenis Hohenschönhausen in Berlijn. In de cel waar het gebeurde…